Frontera España-Portugal: documentación lingüística y bibliográfica - http://www.frontespo.org Localidad: Herrera de Alcántara (Cáceres). Identificador de la grabación: ESCA18002-001 Fecha de la entrevista: 28/5/2016 Entrevistadores: David Rodríguez Lorenzo, Fernando Brissos Informantes: Inf. 1 (anónimo). Versión de la transcripción: 1 Revisada: No NOTA: El entrevistador DRL interviene en gallego. El discurso del informante se codifica según la norma ortográfica portuguesa, con indicación entre corchetes de determinadas particularidades fonéticas de su dialecto. Licencia de uso CC BY-SA 4.0 ++++++++++++++++++ Entr. 1 (DRL) Como era... [Emisión] como era a vida aquí en Ferreira cando... | antigamente? Inf. 1 (GB) Eh? Antiguamente? Era mui-, mui-, muito mal, mal, mal, boh... Eu tuve que abalar a Frân[θ]ia, estuve ali quinze anos, [Emissão] ganhei umas perritas... Pero aqui vi- | aqui em Ferreira... Ho[ʃ]e se vive bem, pero antiguamente que | era, era uma pena... oh! Os cachopos andavam descal[θ]os, não co-, não comiam... Era uma pena. Eu fui ali e ganhei umas perritas, fiz uma casa, comprei muitas oliveiras ai no ro- | no rio Te[ʃ]o, no rio Te[ʃ]o... em fim... Entr. 1 (DRL) [Asent] Inf. 1 (GB) Tenho eu quatro filhos muito bons, bons... Tenho... [Emissão] [θ]inco netos e quatro bisnetos. Entr. 1 (DRL) Carai! [Riso] Inf. 1 (GB) [θ]inco netos, quatro bisnetos. Entr. 1 (DRL) [Riso] Inf. 1 (GB) Dois filhos nasceram em Fran[θ]ia, e dois aqui em Ferreira. Entr. 1 (DRL) [Asent] Inf. 1 (GB) [Assent] Entr. 1 (DRL) Entón é unha familia... unha familia grande. Inf. 1 (GB) É, sim. Entr. 1 (DRL) Si, señor, [Riso] si, señor. E naquela altura... | Inf. 1 (GB) Os netos todos tenhem carreira, os meus, todos. Entr. 1 (DRL) Moi ben. Inf. 1 (GB) Um é o alcalde de aqui de Ferreira. Entr. 1 (DRL) Ah, é? Inf. 1 (GB) [Assent] Outro está em, em Cá[θ]eres, que é, é professor... todos, todos buenos. Tenho dois veterinários. Entr. 1 (DRL) É boa profesión tamén... si, señor. Inf. 1 (GB) O, o... | um é o alcalde de aqui, que é veterinário e é professor de... | tem uma empresa de... | da [ʃ]unta de Estremadura... marcha bem. Entr. 1 (DRL) Si, señor. Inf. 1 (GB) [Assent] Entr. 1 (DRL) As cousas... melloraron co tempo, verdade? Inf. 1 (GB) Eh? Entr. 1 (DRL) As cousas foron a mellor. Inf. 1 (GB) Sim, sim, [Assent]. Entr. 1 (DRL) Afortudandamente... [Riso] Inf. 1 (GB) Ai est- | afortunadamente. Entr. 1 (DRL) E cando era, cando era pequeno, cando era mozo, aquí, que se vivía, do campo, sobre todo? Inf. 1 (GB) Do campo... lavrar com burros, lavrando com burros e arrancando as [xxx] e | ah... era um... Entr. 1 (DRL) [Riso] Inf. 1 (GB) E comer... mal, mal, mal, mui m-, mui mal. Entr. 1 (DRL) [Assent] Inf. 1 (GB) Era um pena. Ho[ʃ]e se vive bem, o sea, [TranscrDuvidosa] gra[θ]ias a Dios, buf... Entr. 1 (DRL) E n-, e non se, non se traballa o campo como se traballaba antes. Inf. 1 (GB) Eh? Entr. 1 (DRL) Que xa non se traballa o campo como se traballaba antes. Inf. 1 (GB) Não, se trabalha, pero mui pouco, nada... [TranscrDuvidosa] Entr. 1 (DRL) Moi pouco. Inf. 1 (GB) Hai por ai alguns e tal, pero mui poucos. Entr. 1 (DRL) [Asent] Antes era | si. Inf. 1 (GB) [xxx] é... é trabalhar no | muito no campo. Eu tive ovelhas, vacas, cabras... de tudo, tudo é [xxx]. Entr. 1 (DRL) [Riso] [Riso] Inf. 1 (GB) [Emissão] Me ha ido, bastante bem. Estuve ali quin[θ]e anos na Frân[θ]ia, tenho duas paguinhas, uma paga de ali e outra de aqui de Espanha. Entr. 1 (DRL) [Asent] Inf. 1 (GB) Coti[θ]ei ali [θ]inquenta e nove trimestres, coti[θ]ado ali a | na Frân[θ]ia, trabalhando. Entr. 1 (DRL) [Asent] Inf. 1 (GB) [Assent] Trabalhei com um cura, ali em Ferr- | [Emissão] em Frân[θ]ia, com um cura. Entr. 1 (DRL) Un cura, [Riso]. Inf. 1 (GB) Era um... cachopo novo e andava lá trabalhando... cortando o bosque, cortando pinos, cas-, castanhos... Eh... e-, era um | era novo, era bom trabalhador, e andava lá e, e logo eu uma vez levei um golpe e disse [TranscrDuvidosa], disse [xxx] [ESP] "Me cago en Dios!" [FRA] "Oh, oh lá, lá! [xxx] diga pas, diga pas ça!", [ESP] no, no digas eso [xxx]. Entr. 1 (DRL) [Riso] Inf. 1 (GB) "É merda -lhe digo-, se é merda!" [Riso] Entr. 1 (DRL) [Riso] Inf. 1 (GB) Era bom, bom companheiro. Entr. 1 (DRL) [Riso] Si, señor. Inf. 1 (GB) Aquele foi o que bouti[θ]ou o meu filho ali. [Assent] Te- | porque tenho dois que na[θ]eram ali na Frân[θ]ia. Entr. 1 (DRL) Dous naceron en Francia. Inf. 1 (GB) [Assent] Entr. 1 (DRL) [Asent] E como | que | como se chamaba... a localidade? Que cida- | que cidade era? Inf. 1 (GB) [Emissão] Na Corrè[θ]e, Corrè[θ]e... na Corrè[θ]e. Entr. 1 (DRL) E onde está? Está no norte, no sur... ? Inf. 1 (GB) Não, no centro de Frân[θ]ia, está no centro, sim. Entr. 1 (DRL) No centro, máis ou menos. Inf. 1 (GB) [Assent] Entr. 1 (DRL) É terra de, de... de bo viño. Inf. 1 (GB) Eh? Entr. 1 (DRL) Terra de bon viño. Inf. 1 (GB) Sim, havia bom vinho, [Assent]. Entr. 1 (DRL) [Riso] [Riso] E bon queixo tamén. Inf. 1 (GB) Habia muita fruta, castanhos... para | por as calexas, estava tudo cheio de castanho, as, as nue[θ]es, destas de | muita fruta havia ali, [Assent]. Entr. 1 (DRL) Tamén. [Assent] Deste lado, [Emisión] aquí en Ferreira, que, que, que se s- | que se cultavaba antes? Que se [xxx]? Inf. 1 (GB) Trigo, cebada e... de tudo, de tudo... garban[θ]os muitos para, para comer em casa. Entr. 1 (DRL) [Asent] Inf. 1 (GB) Eu la- | eu | yo [TranscrDuvidosa] lavrei muito, lavrei muito com burros, com mulos, buh... Entr. 1 (DRL) Como preparavam, co-, como preparavam a terra para a, para a sementeira? Inf. 1 (GB) Pois havia um arado... [Emissão] lavrando a terra, lavrando com, com os burros. Entr. 1 (DRL) [Asent] Inf. 1 (GB) Era um arado que era [x]iratório, dava-se a uma palanca, dava a volta, pum [Onom], e vira para este lado, para lá e para cá e... Entr. 1 (DRL) Ah, tinha um, um | era de ferro, tinha unha peza de ferro? Inf. 1 (GB) Era [x]iratório, havia uma palanca, a levantavas e, e [xxx], que eu ali dava a horta para aqui, e [θ]empre a terra por o mesmo lado. Entr. 1 (DRL) Ía, ía pasando e botando para alá. Inf. 1 (GB) Exatamente, exatamente, sim. Entr. 1 (DRL) [Asent] E como lle chaman a, a | que nome daban a iso? Inf. 1 (GB) Eh? Entr. 1 (DRL) Qu-, que nome lle daban? Inf. 1 (GB) Lavrando, lavrar, lavrar. Entr. 1 (DRL) Labrar. E, e o ferro aquel? Inf. 1 (GB) Ah, era... | lhe chamavam um, um arado, um arado, arado [x]iratório, [x]iratório -comprendes?- que [x]irava para um lado e para outro. Entr. 1 (DRL) Si, si. Inf. 1 (GB) E logo havia outro que era vertedeira, era fi[x]a, sempre lavrava para o mesmo lado. Entr. 1 (DRL) [Assent] Inf. 1 (GB) Depois [ʃ] vinheram estes que eram [x]iratórios, eram mais... mais prácticos no... Entr. 1 (DRL) Si, si. Xa sei, xa sei, si, señor. Claro, porque facía dun lado e do outro. Inf. 1 (GB) Claro. Entr. 1 (DRL) E con que ían | ? Era, era con... con vacas ou con burricos? Inf. 1 (GB) Com tudo, he lavrado com vacas, com burros, com mulos, tudo, tudo. Entr. 1 (DRL) [Riso] Tamén. [Riso] Inf. 1 (GB) É, unha vez lavrei com uma vaca e um, um cavalo. Entr. 1 (DRL) A, a | xuntos? Inf. 1 (GB) Sim, senhor. Entr. 1 (DRL) [Riso] Inf. 1 (GB) Isto | [Emissão] lavrava para | numa finca com um... | estava de | a [ʃ]ornal a traballar con eles. Uma vaca e um cavalo. E lavravam perfeitamente, ole! [TranscrDuvidosa] Entr. 1 (DRL) [Riso] Inf. 1 (GB) Sim, senhor. Entr. 1 (DRL) Si, señor. Inf. 1 (GB) He feito de tudo, de tudo he feito. Entr. 1 (DRL) Si, señor. Inf. 1 (GB) [ESP] Gra[θ]ias | Entr. 1 (DRL) E como | Si, si, si, diga, diga. Inf. 1 (GB) [ESP] Gra[θ]ias a Dios, tenho | he tindo sorte, porque ho[ʃ]e, [ESP] gra[θ]ias a Dios, vivo bem, tenho uma paguinha de ali da Frân[θ]ia e outra de aqui da Espanha... [xxx] mui bem. Entr. 1 (DRL) Tamén traballou moito. Inf. 1 (GB) Ahora [TranscrDuvidosa] he trabalhado... muito... muito, muito, muito. Não quero nem acordar-me. Entr. 1 (DRL) [Riso] Inf. 1 (GB) Ali empe[θ]avas a | antes de [xxx] hasta [TranscrDuvidosa] a noite, trabalhando. Ou era, era, p- | era... a metro, a... a [xxx], a metro cúbico, contra mais metros fa[θ]ia, mais ganhava -me compreende?- era... a tarea. Entr. 1 (DRL) Si, si. Inf. 1 (GB) [Assent] Entr. 1 (DRL) E que, que facía, que facía alí? Inf. 1 (GB) Cortando a lenha. Entr. 1 (DRL) Cortando a lenha e... Inf. 1 (GB) Uma era para papel, outra era para puntões [TranscDuvidosa] de mina... depende, fa[θ]íamos de tudo. Travessas para os... para os trenes, para as vias, hav- | de tudo, de tudo. Entr. 1 (DRL) Dependendo da calidade do | da madeira, ía para un lado ou para outro. Inf. 1 (GB) Claro, claro. Entr. 1 (DRL) Claro, claro. Inf. 1 (GB) De tudo, de tudo. Entr. 1 (DRL) E non era un traballo... moi descansado tampouco. Inf. 1 (GB) Moi duro, moi duro, moi duro. Entr. 1 (DRL) Claro, moi duro. Inf. 1 (GB) Desde que na[θ]ia o sol hasta que se punha e [ESP] venga, venga! Entr. 1 (DRL) [Riso] Inf. 1 (GB) [ESP] Así no estaría usted feito polvo... Entr. 1 (DRL) [Riso] Inf. 1 (GB) Mui bem. Entr. 1 (DRL) E con cantos a- | Inf. 1 (GB) Ai tenho uma hortinha mui boa. Entr. 1 (DRL) [Assent] Inf. 1 (GB) Tenho de tudo ai, de árboles frutales muitos he puesto ai yo [TranscrDuvidosa] Entr. 1 (DRL) E que, que árbores ten? Inf. 1 (GB) Ai hai de tudo, hai laranjas, limón, peras, melocotón... de tudo. Entr. 1 (DRL) Si, señor. Inf. 1 (GB) [Assent] [O meu] pai morreu com sessenta e [θ]inco anos... e andava já como um velhinho, antiguamente. Sessenta e cinco anos e andava... já [xxx]. Era mui, mui valente, era forte... para o campo. Entr. 1 (DRL) Trabalhava o campo, tamén, claro. Inf. 1 (GB) [Assent] Criou... oito filhos, éramos | e a minha mãe... a minha mãe tuvo dezenove partos, dezenove. Quedemos... oito. Eu sou o mais pequeno de todos, eu sou o mais pequeno de todos. Nada mais que quedamos dois hermanos, um está em Frân[θ]ia e, e [xxx], os demais hão morto todos. Entr. 1 (DRL) [Assent] Inf. 1 (GB) De[θ]enove partos tuvo a minha mãe. E... antiguamente, ao melhor, quatro ou [θ]inco anos morriam, sem saber, "Há morto, há morto!", não havia, não havia... Entr. 1 (DRL) Si, enfermidades que había, doenzas que... Inf. 1 (GB) [Assent] Entr. 1 (DRL) Hoxe xa, afortunadamente, é máis fácil, hai, hai... vacunas, hai outras cousas. Inf. 1 (GB) Claro. Tudo, buh... Entr. 1 (DRL) Si, o médico e todo iso... Inf. 1 (GB) [Assent]