|
179915 |
Artigo de revista |
O enclave lingüístico de Xálima: unha análise sociolingüística |
/fichas-bibliograficas/o-enclave-linguistico-de-xalima-unha-analise-sociolinguistica |
Estudos de Lingüística Galega
|
|
|
|
Ramallo, Fernando
|
|
Ramallo, Fernando |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2011 |
|
|
1889-2566 |
|
3 |
111-135 |
|
|
|
http://dx.doi.org/10.3309/1989-578X-11-6 |
http://www.usc.es/revistas/index.php/elg/article/view/340/340 |
|
[Resumen extraído de la fuente original]
Este artigo presenta os resultados preliminares dunha investigación sobre a actual situación sociolingüística de San Martiño de Trebello, As Ellas e Valverde do Fresno, os tres pequenos concellos da provincia de Cáceres nos que coexisten, desde a Idade Media, tres variedades lingüísticas locais estreitamente asociadas co sistema lingüístico galego-portugués. Como exemplo de enclave lingüístico, esta comunidade constitúe un laboratorio no que observar a dinámica das variedades lingüísticas en contacto, as identidades, o mantemento e a substitución de recursos lingüísticos, as representacións sociais sobre as súas peculiaridades idiomáticas, etc. Neste artigo, presentamos unha análise das condutas verbais declaradas, así como das actitudes lingüísticas da mocidade da comarca, co obxectivo de afondar nos factores que continúan impulsando o proceso actual de mantemento das variedades locais. Os datos proceden dunha enquisa realizada ao universo do alumnado de máis de 10 ou máis nos tres concellos. A conclusión do noso traballo é que ao contrario do que ocorre en moitas comunidades de enclave, o Val de Xálima presentou tradicionalmente uns indicadores da vitalidade lingüística moi elevados, tanto pola consistente transmisión interxeracional como polo gran aprecio que a comunidade ten con respecto ás variedades locais. Con todo, este enclave está a afrontar os retos que supón o paso dunha economía tradicional a outra, aínda emerxente, relacionada, por un lado, co recoñecemento interno e externo da súa particularidade idiomática, e polo outro, cunha nunha maior intensidade de intercambios co seu contorno máis próximo por mor dos cambios estruturais da rexión nas últimas décadas. Palabras chave: Enclaves lingüísticos, Val de Xálima, mantemento e substitución lingüística, actitudes lingüísticas, política lingüística.
This paper presents preliminary results from research into the current sociolinguistic situation in the three areas that make up the Val de Xálima (Extremadura, Spain). Since the Middle Ages three linguistic varieties pertaining to the Galician-Portuguese language system have existed in this area. This community constitutes a sociolinguistic laboratory in which to observe the behaviour of languages in contact (i.e. the local varieties and Spanish), with regard to issues such as identity construction, social cohesion, language maintenance and loss. The aim of this paper is to present an analysis of practices, attitudes and ideologies in this linguistic community, especially among the young population, to determine what factors promote ongoing local variety maintenance. The data were collected through a questionnaire. The results of the study suggest that, unlike many community enclaves, the Valley shows very high indicators of language vitality because of continued intergenerational transmission as well as the community’s deep-rooted appreciation of local speech varieties. However, the linguistic vitality of this enclave is now challenged by accelerating economic growth and increasingly intensive trade with outside areas ensuing from structural changes in the region over the past two decades.Keywords: Language enclave, Valley of Xalima, language maintenance and shift, language attitudes, language policy.
ÍNDICE: 1. Introdución. | 2. As comunidades de enclave. | 3. O enclave estremeño de Xálima. | 4. Metodoloxía. | 5. Resultados. | 6. Situación legal e política lingüística. | 7. Conclusión. | Referencias bibliográficas | Apéndice. Cuestionario
|
|
|
gallego |
Língua, Sociolinguística. Dialetologia e geolinguística, Competências, usos e atitudes, Políticas linguísticas. Normalização |
ESPAÑA, CÁCERES, Eljas, San Martín de Trevejo, Valverde del Fresno |
fala de Xálima, glotónimos, enclaves lingüísticos, filiación lingüística |
|
|
180315 |
Tese |
O ensino de crianças do 1º ciclo do ensino básico com necessidades educativas especiais, nos municípios de Elvas e Olivença, entre 1986 e 1996 |
/fichas-bibliograficas/o-ensino-de-criancas-do-1o-ciclo-do-ensino-basico-com-necessidades-educativas |
|
|
|
|
Silva, Antero B. Alves da
|
|
Silva, Antero Bairinhas Alves da |
|
|
Manuel Ferreira Patrício |
|
|
|
|
|
|
Universidade de Évora |
|
2000 |
|
2000 |
|
|
|
227 |
|
|
|
|
http://hdl.handle.net/10174/14039 |
|
[Resumo extraido da fonte]
A abordagem aos conceitos-chave contidos neste capítulo procura determinar, caracterizar e entender o desafio da mudança que as instituições de educação especial devem sofrer para enfrentar situações em que a noção de começo está sempre presente, sem se ter a pretensão de realizar um estudo aprofundado e, muito menos, esgotar uma matéria que se revela de tão grande complexidade. Torna-se necessário, neste contexto, ensaiar processos e formas de auto-organização baseados na iniciativa pessoal e de equipas inovadoras, emergentes da própria comunidade educativa, que apontem para a mobilização activa e partilhada. Numa sociedade em mudança permanente, as estruturas e métodos devem estar continuamente sujeitos a um desenvolvimento sustentável, até porque hoje ninguém sabe, e cada vez menos se sabe o que nos espera o futuro. Por tudo isto, a informação é hoje um valor cada vez mais requisitado para a sustentação de uma organização aprendente. O desenvolvimento de pólos de incerteza perturba, cada vez mais, as margens de manobra nos estreitos espaços onde tem lugar a decisão individual. Os processos de globalização obrigam a que se dê uma atenção proeminente aos sistemas e estruturas vocacionados para o trabalho educativo e formativo. Num futuro que começa todos os dias mais cedo as sociedades potenciam-se para a instabilidade, na medida em que se tornam mais abertas e mais imateriais. Por isso, há que valorizar os lugares da expressão do poder do conhecimento e do seu integral aproveitamento; investir no desenvolvimento preferencial de espaços onde se tome possível e viável a criação de destrezas, saberes e aprendizagens fundamentais para que os indivíduos consigam enfrentar os aspectos conhecidos das relações sociais e profissionais e, responsavelmente, domestiquem e libertem essa permanente invenção de substancia humana que se chama conhecimento. É neste contexto que se equaciona a investigação no domínio da organização das acções educacionais, que tendo como pano de fundo uma sociedade onde predominam as actividades "imateriais", se vai tornando mais densa, altamente informante e mais complexa, logo, problemática. Penso que este contexto não deve ser visto como uma ameaça, como é usual interpretá-lo por via da mediatização imediatista, mas como um chão que torna solúvel a difusão do conhecimento e do progresso humano criador de uma cultura de inovação. Os conceitos devem permitir melhorar as competências dos agentes da mudança para a inovação, e também proporcionar o desenvolvimento de profissionais mais criativos, comunicativos, cooperadores e solidários, sempre na perspectiva de que estamos na presença de organizações aprendentes. É através dos conceitos que as ideias ou os objectos são concebidos pelo espírito ou adquiridos por ele, e que permite organizar as percepções e os conhecimentos.
|
Tese de mestrado. Departamento de Sociologia.
|
|
portugués |
Organização política e social, Administração regional e local, Ensino |
ESPAÑA, BADAJOZ, Olivenza, PORTUGAL, PORTALEGRE, Elvas |
educación especial, formación profesional |
|
|
178175 |
Artigo de revista |
O ensino na Diocese de Miranda – desde 1545 até às reformas pombalinas |
/fichas-bibliograficas/o-ensino-na-diocese-de-miranda-desde-1545-ate-reformas-pombalinas |
Brigantia
|
|
|
|
Baptista, Maria Isabel Alves
|
|
Baptista, Maria Isabel |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1995 |
|
|
0870-8339 |
XV |
1 |
95-123 |
|
|
|
|
|
|
[Resumo extraído da fonte]
Abordámos em breves linhas aspectos do processo evolutivo do modelo escolar nas sociedades industriais do Ocidente Europeu, modelo que se adapta perfeitamente a Portugal, país enquadrado na texturqa pela cultura e posição geográfica. Como Teófilo braga, pensamos que todos os factos pedagógicos do ensino português se encontram ligados ao sistema e espírito europeu. Por consiguente, em "terras de Miranda", uma pequena parcela do território português, vamos ter oportunidade de analisar aspectos característicos do nosso modelo escolar, próprios do período que decorre desde deados do século XVI a meados do século XVIII. Até às reformas pombalinas é imposível estudar a História da Educação dissociada da História da Igreja. Era uma escola com fortes motivos religiosos, que a Igreja usou para perpetuar e afirmar a sua supremacia, moldando, assim, um tipo de homem e de sociedade.
ÍNDICE: INTRODUÇÃO | A IGREJA: SUA INFLUÊNCIA JUNTO DAS POPULAÇÕES | A ILUSTRAÇÃO DO CLERO | OS PÁROCOS E O ENSINO DA DOUTRINA CRISTÃ | OS MESTRES DE LER E GRAMÁTICA LATINA | O COLÉGIO DE S. PEDRO | O SEMINÁRIO DE S. JOSÉ | O COLÉGIO DO SANTO NOME DE JESUS | CONCLUSÃO
|
|
|
|
Organização política e social, Ensino, Pensamento e mundo cultural, História, Idade Moderna |
PORTUGAL, BRAGANÇA, Miranda do Douro |
Tierra de Miranda, sistema educativo, historia de la Iglesia, administración eclesiástica |
|
|
178397 |
Artigo de revista |
O entalhador António André Robles: notícias de algumas obras executadas no séc. XVI para a capela-mor da Sé de Miranda |
/fichas-bibliograficas/o-entalhador-antonio-andre-robles-noticias-de-algumas-obras-executadas-no-sec |
Brigantia
|
|
|
|
Rodrigues, Luís Alexandre
|
|
Rodrigues, Luís Alexandre |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2000 |
|
|
0870-8339 |
XX |
3-4 |
29-46 |
|
|
|
|
|
|
ÍNDICE: 1. Introdução | 2. Alguns contactos artísticos entre os dois lados da fronteira durante o século de quinhentos | 3. André Robles em Miranda do Douro | Conclusão
|
|
|
portugués |
Pensamento e mundo cultural, Antropologia e etnologia, Religião. Mitologia, Arte, Artes plásticas, História, Idade Moderna |
PORTUGAL, BRAGANÇA, Bragança, Freixo de Espada à Cinta, Miranda do Douro |
historia de la Iglesia, personajes ilustres, arquitectura religiosa, iglesias y conventos, fuentes documentales y archivos |
|
|
181944 |
Livro |
O entroido en terras de Monterrei |
/fichas-bibliograficas/o-entroido-en-terras-de-monterrei |
|
|
|
|
Dasairas Valsa, Xerardo
|
|
Dasairas Valsa, Xerardo |
|
|
|
|
|
|
Vilaboa |
Edicións do Cumio |
|
|
|
1990 |
|
|
|
|
|
174 |
|
|
84-87126-15-4 |
|
|
|
[Sinopsis reproducida de BILEGA]
O traballo tenta ser unha contribución para coñecer mellor a festa do entroido, describindo as súas características peculiares en distintos lugares da área do Val de Monterrei e a súa comarca. Inclúe tamén un apéndice no que se recollen aspectos da festa nos concellos ourensáns de Viana do Bolo, A Mezquita, Castro Caldelas e no norte portugués.
|
|
|
gallego |
Língua, Lexicologia e lexicografia, Trabalhos onomasiológicos e semasiológicos, Pensamento e mundo cultural, Antropologia e etnologia, Folclore. Tradição oral |
ESPAÑA, OURENSE, Monterrei |
gallego, carnaval, vocabulario, fiestas populares |
|
|
178405 |
Artigo de revista |
O eremitério Os Santos em Sendim/Picote |
/fichas-bibliograficas/o-eremiterio-os-santos-em-sendimpicote |
Douro: Estudos e Documentos
|
|
|
|
Rosas, Lúcia Maria Cardoso
|
|
Rosas, Lúcia Maria Cardoso |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2000 |
|
|
0873-3899 |
V |
9 |
47-57 |
|
|
|
|
https://ler.letras.up.pt/uploads/ficheiros/9480.pdf |
|
[Resumo extraido da fonte]
Situado no limite das freguesias de Sendim e Picote (Miranda do Douro) em local ermo e sobranceiro à margem direita do Douro, o eremitério Os Santos localiza-se num daqueles locais, tantas vezes escolhidos para a construção de capelas e ermidas, de "deslumbramento paisagístico que favorecem o numinoso, falicitam a possibilidade de hierofanias e podem predispor para o sagrado".
|
|
|
portugués |
Pensamento e mundo cultural, Antropologia e etnologia, Religião. Mitologia, Arte, Artes plásticas |
PORTUGAL, BRAGANÇA, Miranda do Douro |
arquitectura religiosa, pintura, religiosidad popular, epigrafía y otras inscripciones, Picote, Sendim |
|
|
182892 |
Atas de congresso |
O Espaço Funerário Alto-Medieval da Torre Velha (Castro de Avelãs, Bragança) |
/fichas-bibliograficas/o-espaco-funerario-alto-medieval-da-torre-velha-castro-de-avelas-braganca |
|
|
Arqueologia de Transição: O Mundo Funerário. Actas do II Congresso Internacional sobre Arqueologia de Transição (29 de Abril a 1 de Maio 2013)
|
|
Tereso, Sofia; Brito, André; Umbelino, Cláudia; Cipriano, Miguel; André, Clara; Carvalho, Pedro C.
|
,
,
,
,
,
|
Tereso, Sofia, Brito, André, Umbelino, Cláudia, Cipriano, Miguel, André, Clara, Carvalho, Pedro C. |
|
Branco, Gertrudes; Rocha, Leonor; Duarte, Cidália; Oliveira, Jorge de; Bueno Ramírez, Primitiva
|
|
|
|
|
Évora |
Centro de História de Arte e Investigação Artística (Universidade de Évora) |
|
|
|
2015 |
|
|
|
|
|
297-306 |
|
|
978-989-99083-6-9 |
|
http://www.chaia.uevora.pt/uploads/pdfs/3d18af61f91e2032eaf7f917cb353d8288331286.pdf |
|
[Resumo proveniente da fonte]
Here we present the results of the first campaign of excavations made in the archaeological site of Torre Velha (Castro de Avelãs , Bragança) , during the summer of 2012, in its funerary space. The analysis will be done in an integrated way, articulating the (new) archaeological data (chronology, stratigraphic context and associated material) and anthropological (paleobiological study of the burials and funerary anthropology), along with a brief historical background of the site - one the most reported in the archaeological literature of Trás-os- Montes, usually identified as the capital of the people “Zoela” in Roman times. In the anthropological study, will be characterized 19 individuals and three ossuaries (one associated to a burial). The skeletons recovered represent four children, a young adult and 16 adults. In the group of the adults we have six females, seven males and four individuals that were impossible to determinate the sex. Keywords: Castro de Avelãs, Bragança, anthropological study.
Apresentam-se os resultados da primeira campanha de escavações efetuada no sítio da Torre Velha (Castro de Avelãs, Bragança), durante o verão de 2012, referentes ao seu espaço funerário. A análise será feita de forma integrada, articulando os (novos) dados de natureza arqueológica (cronologia, contexto estratigráfico e materiais associados) e antropológica (antropologia funerária e estudo paleobiológico da amostra exumada), a par de uma breve contextualização histórica do sítio – um dos mais referidos na bibliografia arqueológica de Trásos-Montes, identificado habitualmente como a capital dos Zoelas em época romana. No domínio antropológico serão caracterizados 19 indivíduos, bem como três ossários (um dos quais associado a um enterramento) e duas reduções, ambas com apenas um indivíduo. Os esqueletos recuperados representam quatro não adultos, um adulto jovem e 16 adultos. Destes últimos, seis pertencem ao sexo feminino, sete ao masculino, sendo que em quatro este parâmetro não pôde ser avaliado. Palavras-chave: Castro de Avelãs, Bragança, alta-idade média, antropologia funerária, perfil biológico.
|
|
|
portugués |
Pensamento e mundo cultural, História, Arqueologia, Idade Média |
PORTUGAL, BRAGANÇA, Bragança |
Castro de Avelãs, necrópolis |
|
|
182116 |
Atas de congresso |
O espaço linguístico fronteiriço luso-espanhol. Percursos para a construção de identidades. Um olhar na raia alentejana / raya extremeña |
/fichas-bibliograficas/o-espaco-linguistico-fronteirico-luso-espanhol-percursos-para-construcao-de |
|
|
De volta ao futuro da língua portuguesa. Atas do V SIMELP- Simpósio Mundial de Estudos de Língua Portuguesa
|
|
Russo, Mariagrazia
|
|
Russo, Mariagrazia |
|
De Rosa, Gian Luigi; Abreu Chulata, Katia de; Degli Atti, Francesca; Morleo, Francesco (orgs.)
|
|
|
|
|
Lecce |
Università del Salento |
|
|
|
2017 |
|
|
|
|
|
2077-2098 |
|
|
978-88-8305-127-2 |
http://dx.doi.org/10.1285/i9788883051272p2077 |
http://siba-ese.unisalento.it/index.php/dvaf/article/view/17953 |
|
[Resumo proveniente da fonte]
As áreas linguísticas nem sempre coincidem com as fronteiras geopolíticas. Este artigo quer oferecer uma panorâmica completa de todas as faixas fronteiriças luso-espanholas onde existem ou existiam variedades linguísticas diferentes em relação ao respectivo padrão, pondo desta forma em evidência características asturo-leonesas em espaços politicamente portugueses e fenómenos linguísticos lusitanos em zonas espanholas. Os instrumentos tecnológicos actuais assim como algumas soluções da Comunidade Europeia permitem dar novo rumo à realidade social destes territórios de fronteira, permitindo uma revitalização de um passado que, longe de nostálgicos regressos a tempos decorridos, possam porém responder às exigências de minorias identitárias e sobretudo de uma justa valorização do património cultural de ambas as nações. Palavras-chave: Fronteira; raia alentejana; mirandês; barranquenho oliventino.
|
|
|
portugués |
Língua, Sociolinguística. Dialetologia e geolinguística, Outros trabalhos dialectológicos/sociolinguísticos, Áreas dialectais e fronteiras linguísticas |
ESPAÑA, BADAJOZ, Cheles, Olivenza, Táliga, CÁCERES, Cedillo, Eljas, Herrera de Alcántara, San Martín de Trevejo, Valencia de Alcántara, Valverde del Fresno, SALAMANCA, Alamedilla, La, Bouza, La, ZAMORA, Hermisende, PORTUGAL, BEJA, Barrancos, BRAGANÇA, Bragança, Miranda do Douro |
Portelas, As, fala de Xálima, portugués, mirandés, sendinés, riodonorés, guadramilés, barranqueño, vitalidad lingüística, revitalización lingüística |
|
|
177518 |
Livro |
O espaço medieval da Reconquista no sudoeste da Península Ibérica |
/fichas-bibliograficas/o-espaco-medieval-da-reconquista-no-sudoeste-da-peninsula-iberica |
|
|
|
|
Garcia, João Carlos
|
|
Garcia, João Carlos |
|
|
|
|
|
|
Lisboa |
Instituto Nacional de Investigação Científica |
|
|
|
1986 |
|
|
|
|
|
130 |
|
|
|
|
|
|
ÍNDICE: I Introdução | Metodologia | Fontes || II O Espaço árabe do fim do Califado à Reconquista || III O Espaço da Reconquista | 1. Espaços fortemente polarizados | a. Os núcleos interiores com acesso fluvial à costa | Sevilha | Alcácer do Sal | Silves | Niebla | Mértola | Odemira | b. Os núcleos polarizadores do espaço interior | Évora | Moura | Beja | c. Os núcleos costeiros com ligações exteriores | Tavira | Faro | Albufeira | 2. Espaços fracamente polarizadas | a. Os vastos espaços abertos | Campo de Ourique | Andevalo | b. A barreiras naturais | Serra algarvia| Sierra Morena | Faixa Costeira Ocidental | Guadiana terminal | 3. Grandes eixos de comunicação terrestre || IV A definição das fronteiras e as alterações na organização do espaço || Bibliografia || Figuras
|
|
|
portugués |
Geografia, Geografia humana, Pensamento e mundo cultural, História, Idade Média |
ESPAÑA, HUELVA, PORTUGAL, BEJA, Moura, Mértola, FARO, Tavira |
Reconquista |
|
|
183023 |
Artigo de revista |
O estado da investigación sobre as falas do Val do río Ellas |
/fichas-bibliograficas/o-estado-da-investigacion-sobre-falas-do-val-do-rio-ellas |
Limite: Revista de Estudios Portugueses y de la Lusofonía
|
|
|
|
Costas, Xosé-Henrique
|
|
Costas González, Xosé-Henrique |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2019 |
|
|
1888-4067 |
13 |
2 |
37-76 |
|
|
|
|
http://www.revistalimite.es/v13b/03costas.pdf |
|
[Resumen extraído de la fuente original]
Neste artigo facemos unha breve historia dos tres períodos de investigación sobre as falas do val do Ellas (1910-1945, 1945-1992 e 1992-2019), indicamos cales foron as contribucións dos principais autores e detémonos especialmente na última etapa, a máis recente, onde clasificamos os autores segundo a súa importancia, procedencia e formación. Por último, repasamos os traballos que están en marcha: teses, Topoval, AGO, Frontespo, Xalicionariu etc., e avogamos por unha urxente planificación conxunta do estatus e do corpus das tres falas do val do río Ellas ou de Xálima. Incorporamos unha extensa bibliografía, webs de interese, filmografía e relación de vídeos na rede e en televisión sobre estas variedades lingüísticas. Palabras chave: investigación dialectal – val do Ellas – Xálima – dialectoloxía galego-portuguesa.
In this article we describe a brief history about the three periods of research on the of dialects of de Ellas valley (1910-1945, 1945-1992 and 1992-2019), we have indicated which were the contributions of the main authors and we stand especially in the most recent stage, where we classify the authors according to their importance, origin and formation. Finally, we review the works that are underway: theses, Topoval, AGO, Frontespo, Xalicionariu etc., and we advocate an urgent joint planning of the status and corpus of the three dialects of the valley of Ellas river or Xálima. We incorporate an extensive bibliography, interesting websites, filmography and video links on the network and on television about these linguistic varieties. Keywords: Dialectal research - Ellas valley – Xálima – GalicianPortuguese dialectology.
|
|
|
gallego |
Língua, Historiografia linguística |
ESPAÑA, CÁCERES, Eljas, San Martín de Trevejo, Valverde del Fresno |
fala de Xálima |
|